ترموکوپل و سنسور دما

کنترلرهای آنالوگ و دیجیتال مورد استفاده در صنعت جهت سنجش دقیق بازه دما و حرارت نیاز به دریافت سیگنال آنالوگ اهمی یا ولتاژی یا جریانی دارند که این سیگنال ها به صورت پیوسته متغیر می باشند. وظیفه تولید و تحویل این سیگنال به کنترلرهای دما و ترموستات ها بر عهده ترموکوپل ها و سنسورهای مقاوتی RTD می باشد. جهت انتخاب تیپ و نوع ترموکوپل پارامترهای متنوعی باید مدنظر قرار بگیرند. به عنوان مثال مهمترین پارامتر رنج دمایی پروسه کنترلی می باشد، چراکه هر نوع تیپ ترموکوپل مناسب برای یک بازه دمایی مشخص و محدود می باشد از این رو انتخاب صحیح تیپ و نوع ترموکوپل بسیار حائز اهمیت می باشد. پارامتر بعدی جنس پراب مورد استفاده در ترموکوپل می باشد که باید متناسب با نوع پروسه و نوع مواد و سیال هایی که با ترموکوپل در تماس هستند مدنظر قرار گیرند چراکه قرار گرفتن ترموکوپل در معرض مواد خورنده و اسیدی یا قلیایی می تواند منجر به بروز آسیب جدی به تجهیز شود. از این رو باید آلیاژ مورد مصرف در پراب توانایی مقاومت در برابر مواد خورنده را دارا باشد. از دیگر پارامترهای مهم و حیاتی در هنگام انتخاب و سفارش سنسورهای دما و ترموکوپل ها شکل و ساختمان داخلی، نوع غلاف یا ترموول مورد استفاده، و همچنین نحوه دسترسی به اتصالات الکتریکی ترموکوپل می باشد. به عنوان مثال بعضا در صنایع به دلیل فاصله زیاد سنسور با تجهیزات کنترلی نمی توان سیگنال را به صورت اهمی انتقال داد. از این رو نیاز به استفاده از تجهیز دیگری تحت عنوان ترنسدیوسر یا ترنسمیتر دما می باشد که برای این تجهیز باید از ترموکوپل های هدمونت یا سردار استفاده نمود تا فضای مورد نیاز برای قرارگیری ترنسمیتر دما داخل ساختار ترموکوپل فراهم گردد.
ترموکوپل ها از نظر ساختمان داخلی از اتصال دو فلز غیرهمجنس تشکیل شده اند. از این رو جهت شرایط مختلف و بازه های دمایی مختلف به تیپ های مختلفی همچون تیپ K ، تیپ J، تیپ S، تیپ R، تیپ E، تیپ T، و همچنین مقاومت های RTD همچون سنسور PT100، سنسور PT100 و CU50 دسته بندی می شوند که در زمان طراحی یک سیستم دمایی و حرارتی باید دقت لازم جهت انتخاب صحیح سنسور و پراب مدنظر قرار گیرد.